Podróże inspirują!

PODRÓŻ/DROGA inspirują do ważnych refleksji i do działania

Książki - inspiracje:

- „Wielka historia małej kreski” Serge Bloch, Wyd. ZAKAMARKI

- „Tajemnicza jaskinia” Massimo Bacchini – Emiliano Di Marco, Wyd. WAM

- „Życie jest podróżą” pod redakcją Sylwii Zarzyckiej, Fundacja Między Niebem a Ziemią

- „Tybet. Tajemnica czerwonej skrzynki” Peter Sis, Wyd. Media Rodzina

 

Zajęcia odbyły się w Pałacu Młodzieży w Gdańsku w Pracowni Literacko – Dziennikarskiej, którą współtworzę z niezwykłymi młodymi ludźmi. Podane tu propozycje pojawiły się w młodszej i starszej grupie uczestniczek/uczestników warsztatów.

 

1. Zaczynamy (w młodszej grupie) od językowej rozgrzewki wokół słowa PODRÓŻ. Padają skojarzenia pogrupowane w rzeczowniki, czasowniki i przymiotniki.

- Podróż to wyprawa, zwiedzanie, ciekawość, wyspa, góry, morze, zwiedzanie, wyobraźnia.

- Podróż: pakować się, zwiedzać, oglądać, zachwycać się, płynąć, chodzić, wspominać.

- Podróż: niezapomniana, ciekawa, przyjemna, męcząca, długa, ważna, odkrywcza.

Z młodzieżą (w starszej grupie) zaczynamy od przeglądu prasy (papierowej), by sprawdzić, czy pojawiają się artykuły o wyprawach, podróżnikach. Ku naszemu zaskoczeniu udaje nam się znaleźć dosłownie 3 teksty bardzo ogólnie traktujące temat. Najwięcej miejsca poświęca się polityce, zdrowiu i reklamom – jak zauważają młodzi czytelnicy.

2. Rozmawiamy o książkowych podróżach, bohaterach książek, bajek, filmów, którzy zabrali nas w niezwykłe miejsca.

3. Teraz przechodzimy do czytania opowieści o podróżach – metaforach życia, siebie, innych ludzi, świata, o podróży jako symbolu odkrywania ważnych spostrzeżeń. Uczymy się też trudnej sztuki ujmowania w jednozdaniowe refleksje wrażeń po uważnym wysłuchaniu książkowej historii.

Refleksje dzieci/młodzieży:

- „Wielka historia małej kreski” to książka o podróży, która jest wszystkim: marzeniami, odkrywaniem i rozwijaniem talentu (pasji), jest podróżą z kimś dla nas ważnym, jest życiem.

- „Tybet. Tajemnica czerwonej skrzynki” to książka o podróży, podczas której nie tylko poznajemy piękno innej kultury, ale przede wszystkim poznajemy kogoś nam bliskiego, a dzięki tej wiedzy zaczynamy poznawać, rozumieć siebie i doceniać piękno relacji.

- „Tajemnicza jaskinia” („Wątek opowieści nawiązuje do słynnego „Mitu o Jaskini, przedstawionego dwa i pół tysiąca lat temu w księdze siódmej „Państwa” Platona” – z noty wydawcy) jako podróż pomagająca pokonać strach, poznać nieznane i zrozumieć, że ludzie często nie są gotowi na wyjście poza schematy myślenia, ograniczenia, wolą zatrzymać się na pozorach.

4. Ze starszą grupą czytamy też fragmenty rozmów z książki „Życie jest podróżą”. Słowa m.in. Janka Meli sprawiają, że rozmawiamy o podróży jako sposobie na pokazywanie czegoś ważniejszego: bycia pełnym empatii, bycia kimś, kto inspiruje innych do pokonywania słabości. Janek mówi: „Kiedyś Marek Kamiński powiedział mi bardzo ważne słowa: ‘Marzenia SIĘ nie spełniają, bo SIĘ to naprawdę niewiele w życiu dzieje. Marzenia MY spełniamy. Można sobie rozpisać je jak biznesplan i realizować krok po kroku. Potrzebna jest wytrwałość, cierpliwość. W życiu bardzo często szukamy różnych wymówek. Mówimy sobie, że chciałabym/chciałbym być tym i tym, zrobić to i to, ale szukamy różnych przeszkód na zewnątrz. A tak naprawdę rzeczą, która stoi nam na przeszkodzie do realizacji celów, jesteśmy my sami. Nasze ograniczenia, nasze niechęci” (Tamże, s. 64).

5. Zajęcia podsumowujemy zobrazowaniem, materialnym zinterpretowaniem wybranego cytatu. Metoda LEGO – LOGOS dr. Jarosława Marka Spychały to nieodłączna część każdego spotkania z młodymi ludźmi, którzy na naszych zajęciach czytają, analizują, snują refleksje, budują rozumienie słów, zdań, tekstów. „Zadanie polega na tym, aby samodzielnie (po cichu) przeczytać tekst, a następnie go zobrazować, przedstawić w formie budowli z zaproponowanego na zajęciach tworzywa, tak jak każdy z nich go sam zrozumiał. Inaczej mówiąc: swoje interpretacje tekstu uczestnicy muszą nie przedstawić za pomocą słów, lecz pokazać, unaocznić, zobrazować” (Jarosław Marek Spychała, „Mali rebelianci”, Wyd. Tako, s. 12 – 13). Mateusz wybrał słowa Seneki Młodszego „Potrzeba całego życia, by nauczyć się żyć” i to właśnie je „zbudował” jako wiele dróg prostych, krętych, pod górę, ale to drogi, którymi idzie się, żeby uczyć się rozumieć.

Warto szukać inspiracji w słowach, dzięki którym możemy porozmawiać nie tylko o dosłownych znaczeniach, ale przede wszystkim metaforycznych odniesieniach – tym razem wokół słowa PODRÓŻ. „I wtedy bardzo się zdziwisz, jak mało o sobie wiedziałaś/wiedziałeś. Zaczniesz wchodzić w coraz to nowe zakamarki i odkrywać, po co żyjesz” („Życie jest podróżą”, s.56).

Justyna Wołoszyk - Brzezińska

doradczyni ds. języka polskiego w Pomorskim Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku