Skocz do głównej treści strony
PCEN

Złota dziesiątka nauczycieli Zdolnych z Pomorza. Alicja Tubaja

Prezentujemy tegoroczną ZŁOTĄ DZIESIĄTKĘ nauczycieli, którzy w projekcie „Zdolni z Pomorza” udowodnili, że są EKO:

  • E – jak entuzjazm, empatia, energia. Nauczycielska pasja, które sprawia, że lekkie są nawet „ciężkie norwidy”. „Szaleństwo”, które zaraża uczniów.
  • K – jak kreatywność, zarówno na poziomie konstruowania programów autorskich, jak i na poziomie innowacyjności metodycznej.
  • O – jak otwartość, optymizm i odwaga samodzielnego myślenia, przekraczania granic oraz podejmowania zagadnień i problemów trudnych, ale interesujących i potrzebnych.
zdolni

ZzP SZKOŁA Z KLIMATEM (Alicja Tubaja, BIOLOGIA - ZAJĘCIA ZDALNE, LCNK Kwidzyn, 23 kwietnia 2021).

Zajęcia z uczniami II klasy licealnej (część po szkole podstawowej, część po gimnazjum) Pani Profesor prowadzi, oczywiście, w systemie zdalnym, ale rozmowa jest spontaniczna, żywiołowa, jedyną barierę stanowi konieczność zgłaszania się do głosu, która to zasada – warto przypomnieć – obowiązuje także przecież w dyskusji na żywo (językowy savoir-vivre). Uczniowie są swobodni, uśmiechnięci, chętnie i spontanicznie zabierają głos, wszyscy mają włączone kamerki, przy prezentowaniu wyników wykonanej pracy wzajemnie sobie pomagają i współpracują. W czasie dwugodzinnego spotkania nie zanotowałam ani chwili przestoju, spowolnienia, mogących świadczyć o znudzeniu czy zmęczeniu. Może to wynikać z atrakcyjności tematyki zajęć, ale też nie ma wątpliwości, że wszyscy uczestnicy są zainteresowani wspólną pracą, lubią siebie nawzajem i darzą sympatią swoją nauczycielkę.

Zajęcia są świetnie przemyślane, mają dobre tempo, rozmaite przerywniki i ciekawostki, wprowadzane przez Panią Tubaję, mają podwójne zadanie – pozwalają na chwilę odpocząć od intensywnej pracy, ale też dostarczają informacji, które stanowią uzupełnienie głównego tematu zajęć. Pierwszą taką ciekawostką są zdjęcia Półwyspu Koreańskiego z internetowej strony NASA ukazujące poziom zanieczyszczenia atmosfery ziemskiej widoczne z Kosmosu. Ważne, że Pani Profesor wskazuje źródła, zachęca do samodzielnych poszukiwań ciekawych informacji w Internecie.

Pani Alicja Tubaja przez cały czas koordynuje przebieg zajęć, gdy trzeba – śpieszy z życzliwym komentarzem czy refleksją. Potrafi jednak tak zmobilizować i zainteresować uczniów, by to oni właśnie byli nieustannie aktywni, a sama pozostaje tylko „w tle”. Wiem dobrze, ile pracy organizacyjnej i merytorycznych przygotowań wymaga taki sposób pracy z młodzieżą. Główny temat zajęć, „Zanieczyszczenia środowiska naturalnego i ich skutki” otwiera prezentacja zatytułowana „Niska emisja”, przygotowana przez jedną z uczennic (Darię). Widać, że dogłębnie zbadała omawiane zagadnienia, każdą kolejną tablicę omawia i komentuje, rozwijając przedstawione schematy i rysunki i chwalebnie unikając „czytania ze ściany”, stanowiącego jaskrawy przykład nieprzygotowania prelegenta. W podsumowaniu uczennica zwraca uwagę na fakt, iż zanieczyszczenie powietrza jest bardzo szkodliwe dla zdrowia i życia ludzi (choroby układu krążenia i oddechowego).

Temat budzi żywe reakcje i emocjonalne komentarze. Omówienie prezentacji, poprowadzone przez Panią Profesor, ma na celu uściślenie i rozróżnienie pojęć „niskiej emisji” i „smogu”. Przy okazji pojawia się też refleksja dotycząca wizji przyszłości – być może po wygaśnięciu pandemii obowiązek noszenia maseczek nie zniknie. Ponieważ nasza wiedza i świadomość ekologiczna w wyniku edukacji społeczeństwa oraz dostępu do źródeł informacji wzrasta, dojdziemy do wniosku, że maseczka jako środek ochronny powinna być nieodłącznym elementem „ubrania”, zwłaszcza w wielkich aglomeracjach i na terenach, gdzie zanieczyszczenie powietrza jest wysokie.

W dalszej części dyskusji uczniowie zastanawiają się, dlaczego jeszcze ciągle w Polsce tak niewielką popularnością cieszą się odnawialne źródła energii. Z pewnością ważnymi przyczynami są mity o ich wysokich cenach, niskiej wydajności w naszym klimacie oraz zawodności. Jednak obserwacje otoczenia i własne (rodzinne) doświadczenia pozwalają wysnuć wniosek, że panele fotowoltaiczne zaczynają wpisywać się w polskie krajobrazy, jest ich coraz więcej, a ich jakość i wydajność (gwarancja na 25-30 lat) stale wzrasta. Coraz więcej osób decyduje się także na inwestowanie w instalację urządzeń do pozyskiwania energii geotermalnej.

Kolejną część spotkania stanowi krótka prezentacja, zatytułowana „Zanieczyszczenie pyłowe powietrza”, przygotowana przez Panią Profesor, stanowiąca teoretyczne wprowadzenie do przedstawienia i omówienia wyników zadań, które uczniowie wykonywali samodzielnie, jako „pracę domową”. Zadanie polegało na badaniu zanieczyszczenia powietrza w różnych miejscach w swoim mieście (najczęściej w pobliżu własnego miejsca zamieszkania lub w pobliżu szkoły). Po przedstawieniu kolejnych wyników – uczniowie wspólnie umieszczają „czarne punkty” na planie miasta. Podczas rysowania mapy zanieczyszczeń padają różne komentarze, są to z reguły bardzo emocjonalne wypowiedzi („przerażające”) oraz ubolewanie wobec niskiej świadomości ekologicznej mieszkańców.

Pani Profesor prowadzi do podsumowania tej części zajęć. Przypomina obejrzany na poprzednich zajęciach film i dodaje refleksję – co dalej, przecież po 25-30 latach baterie słoneczne staną się odpadkami i będzie trzeba szukać sposobów ich utylizacji; może więc konieczne jest szukanie jeszcze innej drogi?

Uczniowie z zaangażowaniem podejmują dyskusję – są żywo zainteresowani tematem, „przecież mówimy o swojej przyszłości”, o perspektywach „naszego miasta, ale i całego globu”. Doceniają wzrost liczby elektrowni wiatrowych na lądzie i na oceanach, ale od razu kontrują tę informację przykładami rabunkowej gospodarki i niszczenia zasobów naturalnych Ziemi, dewastacji środowiska. Zwracają uwagę na wszechobecność niepoddających się biodegradacji tworzyw sztucznych. Mówią o tym, że mikrocząstki plastiku obecne są w każdym zakątku mórz i oceanów a nawet w żywych organizmach zwierząt. Przypominają oglądane na zdjęciach choroby ryb i zwierząt morskich, które przestały już być „zdrową żywnością”, ze względu na skażenie trującymi substancjami i metalami ciężkimi („staram się nie jeść ryb częściej niż raz w tygodniu” – mówi jeden z uczniów). Ktoś inny ze zgrozą przypomina „wyspy śmieciowe”, tworzące się w miejscach, do niedawna uważanych za enklawy nieskażonej przyrody.

I wreszcie następuje to, na co wszyscy czekali: podsumowanie i prezentacja zbiorowego projektu, przygotowanego przez Zdolnych z Pomorza pod kierunkiem Pani Profesor Alicji Tubai. Projekt został zgłoszony na ogólnopolski konkurs: „SZKOŁA Z KLIMATEM” (wygrana oznaczałaby dużą dotację finansową, która pozwalałaby na zrealizowanie wymyślonych przez uczniów innowacji).

Pierwsza część projektu – ankiety – miała na celu zbadanie świadomości ekologicznej uczniów, rodziców i nauczycieli oraz rozpoznanie potrzeb i oczekiwań, dotyczących poprawy stanu środowiska naturalnego (czystości powietrza) w szkole i jej otoczeniu.

Druga część – przynosi konkretne pomysły (zdjęcia, opisy, komentarze), opracowane przez autorów projektu na podstawie ankiet i zebrane w efektownej prezentacji:

  • Łąki kwietne zamiast trawników wokół szkoły;
  • Zasadzenie drzew (buków) poprawiających mikroklimat;
  • Ustawienie domków dla owadów;
  • Montaż instalacji fotowoltaicznej;
  • Otoczenie terenu szkolnego panelami akustycznymi z bluszczem pnącym;
  • Budowa „zielonego dachu” na budynkach szkolnych;
  • Uzupełnienie segregatorów śmieci o urządzenia zgniatające puszki i plastikowe butelki;
  • Zagospodarowanie wody deszczowej;
  • Zbudowanie szkolnej siłowni plenerowej jako uzupełnienia kompleksu boisk sportowych.


Wszystkie pomysły są świetnie uzasadnione i przemyślane, poszczególne elementy zostały logicznie powiązane ze sobą, stanowiąc spójną całość i – co najważniejsze – w większości nie generują wysokich kosztów, natomiast efekty, które przyniosą, będą niemal natychmiastowe i bardzo realne. Rozstając się z grupą Pani Alicji życzę więc sukcesu w konkursie (zastanawiamy się: jeśli nie wygrana to może jakieś wyróżnienie?), obiecuję trzymać kciuki i już rezerwuję sobie termin spotkania w przyszłym roku szkolnym (może wreszcie na zajęciach stacjonarnych?). Zdolni z Pomorza sprawiają, że wizja SZKOŁY Z KLIMATEM ma szansę na piękne spełnienie.

Bez tytułu(1)
 
Bez tytułu
 
nagłówek-listownika-kolor

Przejdź do góry strony