Skocz do głównej treści strony
PCEN

Debata subregionalna w ramach V Forum Pomorskiej Edukacji w Brusach

W dniu 19 października 2016 roku odbyła się kolejna debata subregionalna w ramach V Forum Pomorskiej Edukacji. Ponad 100 uczestników spotkania zebrało się Centrum Kultury i Biblioteki im. Jana Karnowskiego w Brusach. Debatę otworzyła Pani Bożena Żuk, dyrektor Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Słupsku. Na spotkanie wśród licznych gości przybyli m.in.:
  • Pan Łukasz Grzędzicki – dyrektor kancelarii Sejmiku Województwa Pomorskiego, prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego,
  • Pani Mariola Rodzeń – sekretarz Urzędu Miasta i Gminy Brusy,
  • Pani Renata Mistarz: regionalistka, współautorka podstawy programowej języka kaszubskiego, Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku,
  • Pani dr Adela Kożyczkowska – naukowo zgłębia zagadnienia związane z mniejszościami narodowymi, a głównie z regionem kaszubskim, Uniwersytet Gdański,
  • Pani Felicja Baska-Borzyszkowska – autorka programów nauczania, nauczycielka języka kaszubskiego w Kaszubskim Liceum Ogólnokształcącym w Brusach,
  • Pani Halina Knapińska- reprezentuje delegaturę Kuratorium Oświaty w Gdańsku,
  • Pani Danuta Pioch- dyrektor Szkoły Podstawowej w Mojuszu,
  • Pan Roman Drzeżdżon- Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubskiej w Wejherowie.
Podczas debaty uczestnicy spotkania zastanawiali się, na ile regionalność ma wpływ na edukację obywatelską. Mamy rok regionalnej wspólnoty obywatelskiej i wypada, żeby dwa hasła: regionalność i obywatelskość porównać ze sobą i pochylić się z refleksją, czym jest jedna i druga dziedzina i co sobie nawzajem dają, o ile dają. Rozwój idei kaszubskości, dzięki której udało się później założyć Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, jest efektem tego, że ta idea obywatelskości zawsze była obecna na Pomorzu. Nie da się odłączyć idei obywatelskości od idei regionalności, bo one zawsze tutaj były. Jesteśmy jedynym muzeum na świecie, które ma największe zasoby zbiorów piśmienniczych, dotyczących spraw obywatelskich, politycznych od Floriana Cejnowy, aż po współczesność. Mają one ogromny wpływ na regionalność Kaszubów. Jesteśmy strażnikami pamięci. Im później młody człowiek zostanie do edukacji obywatelskiej wdrażany, tym trudniej potem będzie                     te rzeczy uporządkować. Istotne jest, aby ta edukacja mogła się zacząć bardzo wcześnie, przemyślanie, dobrze. Obywatelskość należy rozbudzać poprzez regionalizm, działalność na rzecz naszej małej społeczności. Obywatelskość budujemy, chcemy ją budować i będziemy ją budować, ponieważ nam to się bardzo opłaca. Angażując młodych ludzi, gdzie mówimy o samej edukacji, począwszy od przedszkola po Kaszubskie Liceum Ogólnokształcące, we wszystkich szkołach, a mamy ich 12 (9 szkół podstawowych, 2 gimnazja i 1 liceum) nauczamy języka kaszubskiego. Chcemy rozpocząć budowanie społeczeństwa obywatelskiego i wzbudzanie w tych ludziach obywatelskości. Aby zdefiniować pojęcie obywatelskości, nie można sięgać tylko do powstania Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, bo to zaledwie 60 lat temu. Trzeba sięgnąć dalej, do pewnego Greka, Platona, który w swoich rozprawach określił idealną polis. Ta idealna polis liczyła 5400 mieszkańców i tam szczególną uwagę miało wykształcenie młodzieży. Młodzieży, która najpierw miała poznać swoje najbliższe otoczenie. My spotykamy się w Brusach, które jest związane z Janem Karnowskim, który mówił, że kształcenie młodego człowieka powinno mieć holistyczne podejście, od rodziny, potem w środowisku własnej miejscowości, wtedy będzie dobrym obywatelem państwa, Europejczykiem. My Kaszubi przeżyliśmy dobrą szkołę obywatelskości, którą zafundowali nam w XIX wieku Niemcy Prusacy. To nasi przodkowie przeszli tę szkołę w państwie praworządnym, w państwie, które szanowało prawo własności. I nasi dziadkowie umieli się tak zorganizować i umieli podjąć to wyzwanie polityczne, gospodarcze i społeczne. Drogę jaką Kaszubi przeszli od roku 1956 do współczesności, to jest droga od dyskryminacji do regionalnej podmiotowości. Dobre praktyki przedstawiła Anna Orlikowska, dyrektor Centrum Kultury i Biblioteki im. Jana Karnowskiego w Brusach, która omówiła jak realizowana jest edukacja regionalna. W Chacie Kaszubskiej prowadzone są różne warsztaty: Życie na Zaborach, Kapuściana przygoda, Gliniana zastawa, Mokre harce, Ogniste wafle, Zaborskie muzykowanie. Organizowane są konkursy promujące ziemię kaszubską oraz wystawy związane z folklorem. Również Zbigniew Łomiński, dyrektor Kaszubskiego Liceum Ogólnokształcącego opowiadał o swoich uczniach, któ®zy zaprezentowali swoje działania związane z edukacją obywatelską: nauką języka kaszubskiego, dbanie o wystrój szkoły, organizowanie konkursów promujących kulturę kaszubską, wigilię kaszubską, warsztaty z redakcją Pomerania, koło absolwentów, kaszubski wolontariat, warsztaty w przedszkolu w Brusach. Z kolei Jaromir Szroeder, Muzeum Zachodniokaszubskie w Bytowie, opowiedział o zbiorach dotyczących regionu oraz o projekcie nagrania płyty pieśni kaszubskich. Uczestnicy debaty przedstawili następujące wnioski i rekomendacje:
  1. W przypadku Kaszubów obywatelskość jest tożsama z regionalnością. Pokazały to doświadczenia tej społeczności.
  2. Regionalność i obywatelskość łączona jest poprzez przeszłość, teraźniejszość i przyszłość.
  3. Podstawą jest edukacja, nie tylko regionu, ale szeroko pojęta. Przyszłość należy do młodzieży.
  4. Ważna jest potrzeba zaangażowania się elit.
  5. Edukacja jest narzędziem, która pozwala nam budować rozumne społeczeństwo.
  6. Budowanie dialogu poprzez łączenie przeszłości z przyszłością.
  7. Podmiotem ważnym są jednostki samorządu terytorialnego.
  8. Ważnym elementem jest poczucie wolności.
Źródło na podstawie protokołu z debaty opracowanego przez Annę Żuk          

Przejdź do góry strony